TO`KAYEV RIFKAT GALIMZIYANOVICH

TO`KAYEV RIFKAT GALIMZIYANOVICH

katta serjant, Ikkinchi jahon urushi qatnashchisi, Shuxrat ordenining to‘liq sohibi (26.11.1958)

 1923-yil 10-oktabrda Boshqirdiston Respublikasi, Baltachevskiy tumani, Nijnekarish qishlog‘ida xizmatchilar oilasida tug‘ilgan. Tatar. 1929-yilda Andijonda yashab, Buxoro institutida tahsil olgan.
Surxondaryo viloyati Denov tumanidagi 13-o‘rta maktabda rus tili o‘qituvchisi bo‘lib ishlagan.
1942-yil iyunidan Denov harbiy komissarligidan Qizil Armiya safiga chaqirilgan, 1943-yil fevralda Moskva piyoda akademiyasini tugatgan, ammo serjant unvonida frontga yuborilgan.
1943-yil dekabrdan boshlab 1257-piyoda polkining 379-piyoda diviziyasida guruh komandiri bo‘liob jang qilgan.
O‘sha paytda bo‘linma Kalinin viloyatining Nevelskiy tumanida jang qilgan. 1943-yil 19-dekabrda Turki-Perevoz qishlog‘ida, Agi jangida birinchi bo‘lib dushman qismini yo‘q qiladi va dushman transheyasiga kirib boradi. Shaxsan o‘zi dushmanning 9 ta askarini yo‘q qiladi va “Jasorat” medal bilan taqdirlanadi.
Ko‘p o‘tmay razvedka polkining piyoda razvedka otryadiga o‘tkazilgan. Pustoshka hududida serjant Tukaev razvedka guruhini boshqarib, 7 ta askar bilan dushmanning orqasiga kirib boradi.
1944-yil 18-martda 379-o‘qchi diviziyasi buyrug‘i bilan serjant Tukaev Rifkat Galimzyanovich III-darajali «Shuxrat” ordeni bilan mukofotlangan.
1944-yil iyul oyida 379-piyoda diviziyasi “Rezhisko-Dvinsk” operatsiyasida ishtirok etgan. 1944-yil 10-iyulda Xaritonovo qishlog‘ida dushmanning mudofaasini yorib kirishda Tukaev boshchiligidagi razvedka guruhi orqaga chekinayotgan dushmanni razvedka qilish uchun yuboriladi.
12-iyul kuni razvedka guruhi Lugi qishlog‘ida Velikiy daryoni kechib o‘tib, qishloqqa qaytib, razvedka 18 nafar fashistni o‘ldiradi va qishloqni yoqib yuborilishidan saqlab qoladi.
1944-yil 22-avgustda 3-zarbdor armiyasining buyrug‘i bilan serjant Tukaev II-darajali «Shuxrat” ordeni bilan taqdirlangan.
1944-yil oktabr oyida diviziya “Reisk” operatsiyasida qatnashadi va Kurlyand yarim orolidagi dushman guruhini qamal qiladi. 1944-yil 24-noyabrga o‘tar kechasi Tukaev boshchiligidagi razvedka guruhi dushmanning 2 ta pulemyot nuqtasini yo‘q qiladi, asirni qo‘lga olish vazifasini bajarishdi, razvedka guruhi vazifani bajaradi.
Urushdagi xizmatlari uchun «Qizil yulduz» ordeni bilan taqdirlangan. Uning mukofot varaqasida II-darajalari «Shuxrat” ordeni bilan mukofotlanganligi haqida hech qanday yozuv bo‘lmagan va diviziya komandiri mukofot nomini o‘zgartirgan.
1944-yil 5-dekabrda 3-zarbdor armiya qo‘mondonning buyrug‘i bilan II-darajali «Shon-sharaf» ordeni bilan qayta taqdirlangan.
1945-yil aprel oyining ikkinchi yarmida katta serjant Tukaev yana «Qizil yulduz» ordeni va harbiy asirlarni qo‘lga olishda qatnashganligi uchun medal bilan taqdirlangan.
Urushning so‘nggi yillarida Qizil Bayroq ordeni bilan mukofotlash uchun taqdim etilgan, ammo 43-otliq korpus komandiri mukofot shaklini I-darajali «Shuxrat” ordeniga o‘zgartirgan, ammo buyruqda faqat medal berish bilan cheklangan. Urush yillarida dushmanning 23 ofitserini asir olgan.
1945-yilda zahiraga bo‘shatilgan.
SSSR Oliy Kengashi Prezidiumining 1958 yil 26-noyabrdagi Farmoni bilan 1944-yil 5-dekabrdagi buyruq bekor qilinadi va I-darajali «Shuxrat” ordeni bilan qayta taqdirlanadi.
1962-yilda Toshkent pedagogika institutini tamomlagan.
Andijon shahridagi 1-o‘rta maktabda direktorning o‘quv ishlari bo‘yicha o‘rinbosari bo‘lib ishlagan. 1987-yilda nafaqaga chiqqan, Andijonda yashagan va 1995-yil 19-iyunda vafot etgan.