LENINGRAD MUDOFAASI

Leningrad qamali 1941-yilning 8-senabridan 1944-yilning 27-yanvarigacha 872-kun davom etgan. Qamal davomida to‘xtovsiz havo va artilleriya hujumlari ostida shahar aholisi ochlik va o‘lim bilan olishgan. Shahar aholisi va qo‘shinlarga oziq-ovqat faqatgina Ladoga ko‘li orqali yetkazib berilgan.

Leningrad mudofaasida boshqa qardosh xalqlar kabi o‘zbek xalqining botir o‘g‘lonlari ham ishtirok etdilar. Shaharning fashistlarga taslim bo‘lmasligi uchun jangchilar yuksak qahramonlik natijalarini ko‘rsatdilar.

Jumladan, Rustam Ismoilov, Teshaboy Odilov, Idrisov, Qodirjon Parpiev, Mashrab Muxammadjonov, shuningdek, tibbiy xizmat kapitani I. Imonov, oddiy askarlar Zufar Yusupov, Olimboy Karamboev, gvardiyachi mayor Xalil Nabiev, leytenant B. Muxtorov, to‘p navodkachisi Salim Sadirmatov, batareya komandiri Dadaxon G‘afforov, pulemyotchi Sharipov, katta serjant Jalolov, kichik serjant Nabijon Mingboyev, serjant Ivan Zinenko, katta mexanik haydovchi Anatoliy Skorabogatov va boshqalar jang qahramonlari bo‘ldi.

Kichik leytenant Sharof Rashidov Leningrad mudofaasiga oid janglarda faol ishtirok etgan. Janglardan birida yarador bo‘lib, yurtiga qaytarilgan.

1382 nafar o‘zbekistonlik “Leningrad mudofaasi uchun” medali bilan taqdirlangan.

LENINGRAD MUDOFAA XARITASI

карта Наступ совет войск под Ленинградом (14.01-10.07.1944 г)

LENINGRAD MUDOFAASI AKS ETGAN video LAVHALAR

LENINGRAD MUDOFAASI

Leningradning qamali –Ikkinchi jahon urushi davrida Shimoliy Afrika, Yevropa va Italiya dengiz kuchlarining ko’ngillilari ishtirokida Leningrad (hozirgi Sankt-Peterburg) shahrining Germaniya, Finlyandiya va Ispaniya (Moviy diviziya) qo’shinlari tomonidan amalga oshirilgan harbiy qamalidir. Bu 1941-yil 8-sentabrdan 1944-yil 27- yanvargacha davom etgan (qamal halqasi 1943-yil 18-yanvarda buzilgan) – 872 kun (boshlanish va tugash kunini hisobga olgan holda).

Qamalning boshida shaharni uzoq qamal qilish uchun oziq-ovqat va yoqilg’i yetishmovchiligi bo’lgan. Leningrad bilan aloqa qilishning yagona yo’li Ladoga ko’li orqali o’tadigan yo’l edi, dushman dengiz kuchlari ham ko’lda harakat qilishgan. Ushbu transport arteriyasining hajmi shahar ehtiyojlariga javob bermadi. Natijada, Leningradda boshlangan katta qahatchilik, qishda birinchi qattiq qamaldan kelib chiqqan, isitish va transport bilan bog’liq muammolar yuzlab minglab odamlarning o’limiga olib kelgan.

1943-yil yanvarda qamalni buzgandan so’ng, Leningradning dushman qo’shinlari va floti tomonidan qamal qilinishi 1944-yil yanvargacha davom etdi. 1944-yil yanvar-fevral oylarida Sovet qo’shinlari Leningrad-Novgorod operatsiyasini o’tkazdilar, natijada dushman shaharning janubiy chegaralaridan 220-280 kilometr orqaga qaytarildi. 27-yanvar kuni Leningradni fashistlar qamalidan to’liq ozod qilish kuni nishonlanadi. 1944-yil iyun – avgust oylarida Sovet qo’shinlari Boltiq bo’yi floti kemalari va samolyotlari yordamida Viborg va Svir-Petrozavodsk operatsiyalarini o’tkazdilar, 20-iyun kuni Viborg va 28-iyun kuni Petrozavodskni egallab olishdi. 1944-yil sentabrda Xogland oroli tortib olindi.1946-yilda shaharga dengiz orqali o’tish ta’minlangan.

1941-1945 yillardagi Ikkinchi jahon urushida Vatanni himoya qilishda ko’rsatgan ommaviy qahramonligi va qurshovda bo’lgan Leningrad himoyachilari tomonidan namoyish etilgan matonati uchun SSSR Oliy Kengashi Prezidiumining 1965-yil 8-maydagi farmoniga binoan shahar eng yuqori darajadagi – «Qahramonlar shahri» unvoniga sazovor bo’lgan.

1945-yil 27-yanvar – Leningradning fashistlar qamalidan to’liq ozod qilingan kun.